Spreker: Patrick Broekema,
adviseur Governance bij Cultuur+Ondernemen

Donderdagavond 8 november jl. Aan de tafel van Tuinkamersessie #4 zit een divers gezelschap met merendeels vertegenwoordigers van kleine instellingen, lees: culturele instellingen met een bestuur-model. Maandag 5 november. De nieuwe Governance Code Cultuur 2019 wordt uitgereikt aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en neemt het Raad van Toezicht-model als uitgangspunt. Aanleiding voor Platform Governance in Cultuur nader in te gaan op de nieuwe code en de toepasbaarheid in de sector, want Governance Code Cultuur 2019 en (kleine) culturele instellingen met een bestuur-model, #HoeDan?

Hieronder volgt een samenvatting, voorzien van dilemma’s, #HoeDan? aanbevelingen voor kleine culturele organisaties met een bestuur-model en @tips voor Cultuur+Ondernemen als het de nieuwe Governance Code Cultuur 2019 betreft.

Patrick Broekema (adviseur Governance bij Cultuur+Ondernemen) geeft de aanwezigen een toelichting op de nieuwe aspecten van de Governance Code Cultuur 2019 (GCC 2019): er is voor deze editie extra aandacht besteed aan het voorop stellen van het maatschappelijk doel, stakeholders, integriteit en belangenverstrengeling, en een goede en veilige werkomgeving (in combinatie met de fair practice code).

Wederkerigheid in de naleving van de code is opgenomen ten aanzien van financiers.

Er wordt besproken dat het belangrijk is dat instellingen uitleggen hoe ze goed bestuur en toezicht doen in de toepassen (ook vanuit het gesprek met de stakeholders): pas toe én leg uit voor de principes, pas toe óf leg uit voor de aanbevelingen.

De code onderstreept het belang van het gesprek en heeft derhalve een meer filosofische benadering dan de GCC 2014. De toetsing wordt lastiger, terwijl de verplichting van toepassing blijft bestaan. Hoe daarmee in de praktijk wordt omgegaan, bij zowel culturele instellingen als bij financiers, zal sector breed een vraag zijn waaraan Platform Governance in Cultuur vanuit de #HoeDan? -benadering een bijdrage zal leveren.

Governance Code Cultuur 2019: dilemma’s

  • Proportionaliteit: wanneer spreken we van een kleine en grote organisatie?
  • Gebruik besturingsmodel: wat en wanneer gebruik je welk model?
  • Wat betekent good governance? Is dat naleving van de code?
  • Hoe verhoud je je als kleine club tot de code?

 

Governance Code Cultuur 2019 en (kleine) culturele instellingen met een bestuur-model: #HoeDan? 

# De code is een hulpmiddel en geen doel op zich. Gebruik de principes in de code als gespreksonderwerpen binnen je bestuur

# Lees de statuten van je organisatie

# Maak duidelijk op je website én in je beleidsplan wat het doel en de bijdrage aan de omgeving van de organisatie is waarin je actief bent (maatschappelijke doelstelling: het statutaire doel verrijkt met het beleid)

# Leg vast wat de samenwerking tussen bestuur en directie is (in een bestuur- en directiereglement)

# Zorg dat er een bestuur actief is dat divers, onafhankelijk en deskundig is, de zittingstermijn max. 2 x vier jaar en de rollen geborgd zijn (penningmeester, secretaris, voorzitter)

# Inventariseer risico’s en bespreek hoe je ermee omgaat

# Definieer je stakeholders en hoe je ze bij de organisatie en de doelstelling betrekt (en zet dit op papier)

# Bespreek dilemma’s met collega’s of leg ze voor bij het Platform Governance in Cultuur

Tips voor Cultuur+Ondernemen

@ Maak de code visueler (het betreft tenslotte een tool voor de culturele sector)

@ Maak de toegevoegde waarde van het gebruik van de code zichtbaar

@ Ontwikkel een instapmodel voor ‘tijdelijke’ stichtingen

@ Ontwikkel een bestuur-model code (“lichtblauwe” versie)

@ Voeg een schema met taken en verantwoordelijkheden (conform GCC 2014) toe aan de toolkit

@ Ontwikkel een stappenplan met betrekking tot het gebruik van de code

@ Organiseer bijeenkomsten door het hele land

@ Neem voorbeelden van goede reflectie op in de toolkit

@ Voorzie de sector via de toolkit met voorbeelddocumenten

@ Benoem kernwaarden voor de beoordeling van de toepassing van de code door financiers

@ Er is een behoefte aan een onafhankelijke klankbordgroep om abstracte waarden te gaan duiden vanuit de praktijk.